محمد رسولی، شاهنامه شناس نو اندیش با تحصیل در مقطع دکترای رشته حقوق عمومی و حضور مرتب چند ساله پای درس استادان بزرگ شاهنامه شناس و صرف بیش از بیست سال از عمر خود را برای شاهنامه پژوهی، امروزه به عنوان شاهنامه شناس نواندیش شناخته می‌شود که نظریات بکر و تازه و نوین علمی از شاهنامه ارائه داده است.
محمد رسولی در گفتگو با خبرنگار ایرانگرد در پاسخ به پرسش اینکه ” شاهنامه به چند بخش تقسیم می‌شود” ؟
گفت : از نظر من شاهنامه فقط یک بخش دارد و آن تاریخ است.
اما می دانم منظور شما از پرسش آن است که مانند سایر شاهنامه پژوهان پیشین بگوییم شاهنامه دارای بخش‌های اسطوره ای و پهلوانی و تاریخی است.
این جور چیزی من هرگز نمی‌گویم.
چون چیزی به نام اسطوره در شاهنامه وجود ندارد.
بله، ممکن است شما نپذیرید و شگفت زده و حتی مانند برخی دیگر کمی هم از شنیدن جمله ” در شاهنامه اسطوره وجود ندارد” مهموم شوید. اما با توضیحی که خواهم داد، معلوم می‌شود که آنچه من می‌گویم نه تنها از ارج و اهمیت شاهنامه کم نمی‌کند بلکه اهمیت و درستی و راستی شاهنامه را بیشتر نشان می دهد.
تفکرات نوین و بکر در شاهنامه از دیدگاه دکتر محمد رسولی، شاهنامه یکپارچه به تاریخ تبدیل می‌شود:
بسیاری از شاهنامه شناسان پیشین بر این باور نادرست رفته بودند که بخش‌های مهمی از شاهنامه، زاییده تخیل‌های بی‌اساس بشری است و حاوی بیان اموری است که آنها نه محقق شده‌اند و نه تحقق آنها ممکن است. اما با پژوهش‌های ژرف و دقت و استفاده از علوم میان رشته‌ای بر من آشکار و معلوم شده که همه آنها واقعیت دارد.
دکتر محمد رسولی افزود: آنچه در شاهنامه وجود دارد، تمامش اتفاق افتاده است. البته بدیهی است که بیان جزئیات امر در طی این تاریخ بسیار طولانی دچار تغییر شده، ولی اصل موضوع درست و واقعی است.
من برای گفتن موضوع و شرح آن، دچار مشکل هستم. زیرا پایه و مبنایی برای این چنین سخنی جایی گفته نشده که بخواهم براساس آن مابقی ماجرا را بگویم و آنچه که پیش تر کسی گفته، شرح و بسط دهم.
گر چه یکی از استادان (هوشنگ طالع)، به این امور اشارات بسیار مفیدی داشته اند. یا برخی تاریخ نویسان حقوق اساس (از جمله شادروان ابوالفضل قاضی) در اشاره به تاریخ قانون اساسی می‌گوید: ” رد آن تا دورترین نقاط تاریخ دیده می‌شود ” و اشاراتی از این گونه را می‌توان یافت.
به ناچار من به روش سورئالیسم متوسل شدم و داستان فلسفی و رازآلود “ناسوخ” را بر اساس این اندیشه نوشتم.
خاطرات یک سفر چند هزار ساله در ناسوخ
در کتاب ناسوخ، تاریخ تمدن و تاریخ اندیشه و فلسفه را از دوازده هزار سال پیش تا کنون در قالب یک رمان کوتاه آورده ام. گر چه به گفته برخی خوانندگان درک کتاب سخت است اما خواندنش آسان و شیرین و دارای کشش است.
هدف اصلی در آنجا هم همین است. که شاهنامه یک کتاب تاریخی است و چند بخش ندارد که بخشی از آن اسطوره و قصه باشد.
اینکه می گوییم در شاهنامه اسطوره وجود ندارد از آن رو است که در کتب لغت ( مثلا لغت نامه دهخدا) اسطوره چیزی در حکم افسانه، قصه و غیر واقعی تعریف و معنا شده است. ما که سخت معتقدیم شاهنامه، تمامش تاریخ است، حق داریم بگوییم اسطوره به این معنا در شاهنامه راه ندارد.
در واقع شاهنامه کتاب تاریخ ایران از دورانی است که به اشتباه آن را ” پیش از تاریخ” می نامند.
کتاب ناسوخ به این مهم پرداخته و در قالب شرح خاطرات یک سفر چند هزار ساله آن را روایت می کند.
این کتاب به شیوه‌ای خلاقانه و شیرین، تاریخ تمدن و تاریخ اندیشه و فلسفه را برای خوانندگان به تصویر می‌کشد.
در نهایت؛ این سبک نوشتاری می‌تواند برای خوانندگان جذاب باشد. دکتر محمد رسولی امیدوار است که توانسته باشد پیام و ایده‌های خود را از طریق این کتاب به خوانندگان منتقل کند.
